اختلال شخصیت خودشیفته

در علم روان­شناسی به بیان عشق افراطی و بیش از حد نسبت به خود، خودشیفتگی یا نارسیسیسم می­‌گویند. خودشیفتگی در واقع جزء اختلا‌ل‌های شخصیتی در نظر گرفته می ­شود و به فردی اطلاق می­‌شود که خود را نسبت به دیگران کاملا متفاوت و منحصر به فرد تصور می‌­کند. افراد خودشیفته افرادی هستند که به مشکلات دیگران توجهی نمی‌­کنند، به دنبال سلطه بر دیگران هستند، تحت هیچ شرایطی با هیچ فردی همدلی نمی‌کنند و خودشان را مهم­تر و بالاتر از سایرین می‌دانند

این اختلال گاهی تا جایی پیش می­‌رود که فرد از اطرافیان خود توقع احترام دارد و دچار خودبزرگ‌­پنداری کاذب در تصورات و اوهام می­‌شود. این افراد علاقۀ بسیار وافری به قدرت و شهرت دارند و اگر این ویژگی به مرحله­‌ای برسد که به عنوان اختلال و بیماری تلقی شود، برای رسیدن به قدرت و شهرت ممکن است دست به هر کاری بزنند.

تحقیقات و آمارها دربارۀ همه­‌گیرشناسی شخصیت خودشیفته اعلام کرده‌­اند که این اختلال شخصیتی حدود 2 تا 16 درصد از جمعیت بالینی و کمتر از یک درصد از جمعیت عمومی را تشکیل می­‌دهد و بیشتر افراد مبتلا به این مشکل را مردان تشکیل می‌‌دهند. در ادامه شما را با خصایص بالینی و ویژگی­‌های افراد خودشیفته آشنا خواهیم‌کرد و دربارۀ علت بروز این اختلال و دلایل شکل­گیری آن بیشتر توضیح خواهیم‌داد.

میخوای لباس زیر رنگا رنگ داشته باشی!برای خرید لباس زیر روی لینک کلیک کن!

اختلال شخصیت خودشیفته و مزایا و معایب آن

بیشتر افراد از برقراری ارتباط و رابطۀ مداوم با افراد خودشیفته اکراه دارند و سعی می­‌کنند از این افراد دوری کنند چرا که خصوصیت آزاردهنده­ای است. دوستی با فردی که به احساسات ما احترام نگذارد و برای آن اهمیتی قائل نباشد دردناک است. با این وجود خود افراد مبتلا به این اختلال، با این خصیصه مشکلی ندارند. البته برخی از روان­پزشکان اعتقاد دارند که خودشیفتگی تنها یک خصوصیت اخلاقی است و اگر به مرحلۀ اختلال نرسد نمی­توان آن را به عنوان یک بیماری در نظر گرفت.

البته همیشه نمی­‌توان این خصوصیت را یک خصوصیت منفی تلقی کرد. اگر این خصلت در سطح قابل قبول و کنترل شده‌باشد باعث می‌­شود که فرد خودشیفته نسبت به سایرین جسارت و انگیزۀ بیشتری داشته‌باشد و برای رسیدن به رویاها و اهدافش تلاش کند. در واقع خوب است که ما احساس خودارزشمندی داشته‌باشیم و برای خودمان ارزش قائل باشیم. روابط نامناسب، تفریحات نامناسب، قناعت به حداقل­‌ها و بسیاری موارد دیگر به این دلیل رخ می­‌دهند که ما برای خودمان ارزش قائل نیستیم.

اگر این خودارزشمندی به خودشیفتگی افراطی تبدیل نشود مزایای زیادی می­تواند داشته باشد. این افراد اعتماد به نفس بالایی دارند و اعتماد به نفس بالای آنها باعث می‌­شود به راحتی دست به اقدامات مختلفی بزنند و از نتیجۀ نهایی هراس نداشته‌باشند.

صرف‌­نظر از برخی مزایای این ویژگی شخصیتی، معایب زیادی برای این خصوصیت اخلاقی می­‌توان نام برد. حداقل از دید سایرین، افراد خودشیفته متهم هستند به اینکه بسیار متکبرند و به همه حسادت می­‌وزرند. چون این افراد برای احساسات دیگران ارزش قائل نیستند و تمایلی ندارند که آنها را درک کنند. آنها فقط به خودشان فکر می­‌کنند و در کارهایشان فقط به نظرات خودشان توجه می­‌کنند و طبق همان پیش می‌­روند.

البته لازم به ذکر است که در جامعۀ ما، احساس خودارزشمندی گاهی با خودشیفتگی اشتباه گرفته می‌­شود. ارزشمندی یا عزت نفس به این اشاره دارد که آیا فرد برای خودش ارزش قائل است؟ عزت نفس پایین باعث می‌­شود که فرد مدام انتظار بدترین­ها را داشته‌باشد و توانایی­ها و قابلیت‌­های مختلف خود ناچیز به حساب بیاورد و مدام روی شکست­‌ها و نقاط ضعف خود تمرکز کند. پس دقت داشته‌باشید که این ویژگی با خودشیفتگی اشتباه گرفته‌نشود

در اینجا به برخی از خصایص بالینی و ویژگی­های شخصیتی این افراد اشاره می‌­کنیم تا در تشخیص شخصیت افراد خودشیفته دچار اشتباه نشوید.

این افراد دیگران را کمتر از خود می‌­دانند و در صحبت‌­هایشان نیز به دیگران این حس را تحمیل می­‌کنند که از دیگران برتر هستند. آنها معتقدند که خودشان و تمام ویژگی‌­هایشان و هرچه متعلق به آنهاست استثنایی است. مثلا نام، محل تولد و حتی شهر آنها و به طور کلی هرچه متعلق به آنهاست بهترین است.

آنها همیشه معتقدند که حق با خودشان است و این دیگران هستند که باید حرف و نظر آنها را بپذیرند. در واقع به دنبال سلطه بر دیگران هستند. این افراد انتقادپذیر نیستند و ترجیح می‌­دهند دیگران به آنها دروغ بگویند و یا چاپلوسی آنها را بکنند تا اینکه واقعیت را بشنوند. همیشه از اینکه معمولی باشند و معمولی باقی بمانند می­‌ترسند. به همین دلیل تلاش می­‌کنند به همه چیز برسند. به دنبال بهترین­‌ها هستند و از چیزهای ناقص خوششان نمی‌­آید. خصوصیات ذکر شده و بسیاری خصایص بالینی دیگر می‌­تواند نشانۀ خودشیفتگی افراد باشد.

برای خرید مانتو تابستانه ارزان باقیمت باور نکردنی به فروشگاه اینترنتی اینفینیتی سر بزن!

 

دلایل به وجود آمدن شخصیت خودشیفته

این اختلال شخصیت دلایل بسیار زیادی می­‌تواند داشته‌باشد و دلیل اصلی آن تاکنون ناشناخته است. ممکن است این خصوصیت تحت تاثیر محیط ایجاد شده باشد و یا یک خصیصۀ ژنتیکی باشد.

دلایل محیطی خودشیفتگی

در این زمینه دو نظریه به رسمیت شناخته شده‌است. نظریۀ اول متعلق به فردی به نام اوتو کرنبرگ (Otto Kernberg) است. او معتقد است افرادی که در کودکی والدینی داشته‌­اند که مدام آنها را سرزنش کرده­‌اند، برای مقابله با این آسیب روحی و کمبود محبت اقدام به خلق شخصیتی بزرگ و اغراق­‌شده از خودشان در تصوراتشان می‌­کنند.

نظریۀ دوم متعلق به فردی به نام هاینس کوهوت (Heinz Kohut) است. او می­‌گوید محیط به تنهایی علت اصلی خودشیفتگی است و افراد خودشیفته رشد عادی روانی نداشته‌­اند. همچنین او معتقد است این افراد در ظاهر خود را برتر از دیگران نشان می‌دهند ولی در حقیقت عزت نفس بسیار پایینی دارند. عزت نفس ناسالم زمانی رخ می‌­دهد که پدر و مادر قابلیت‌­های کودک را تایید نمی‌­کنند و از او به عنوان ابزاری برای پرورش عزت نفس خودشان استفاده می­‌کنند.

به نظر می­‌رسد برطرف نشدن نیازهای عاطفی کودک در دوران کودکی یکی از علل اصلی این مشکل باشد. حال ممکن است کودک والدین سرزنش­گر داشته یا والدین او سهل‌­انگار بوده­‌اند و کودک مجبور بوده از خودش مراقبت کند.

دلایل ژنتیکی خودشیفتگی

برخی از روان­شناسان معتقدند که این اختلال ممکن است دلایل ژنتیکی داشته باشد. البته دلایل کافی برای این ادعا وجود ندارد و چیزی که واضح است تاثیر محیط در بروز این بیماری بیشتر است.

میدونستی تتو رو سلامت روان تاثیر داره!

پیشینه و جایگاه خودشیفتگی در روان­شناسی

علم روان­شناسی معتقد است که اکثر انسان­‌ها مقداری خودشیفتگی دارند اما در همۀ افراد این خصیصه به صورت اختلال و بیماری نیست. زمانی که خودشیفتگی بیش از حد باشد به آن اختلال شخصیتی خودشیفتگی می­‌گویند. روان­شناسان دربارۀ چندین عامل زیر که منجر به بروز خودشیفتگی می­‌شود توافق دارند.

کودکانی که بیش از حد نازپرورده هستند و به دلایلی مورد توجه بیش از حد والدین خود هستند. مثلا استعدادی خاص یا زیبایی ظاهری دارند یا ممکن است تک فرزند باشند. گاهی والدین به دلیل عزت نفس پایین خود به کودک توجه بیش از حد نشان می‌دهند. تحقیقات ثابت کرده که فرزندان اول یا افرادی که تک فرزند هستند بیشتر خصایص بالینی افراد خودشیفته را بروز می­‌‌دهند

انتظارات بیش از حد از کودک نیز می­‌تواند منجر به اختلال خودشیفتگی شود. کودک حق دارد که کودکی کند اما به موازات رشد و نمو باید مسئولیت‌­های مناسب سنش به او واگذار شود. واگذاری وظایف بزرگسالان به کودکان خردسال و یا انتظارات غیرمعقول دیگر از کودکان می­‌تواند در آینده برای آنها مشکل­‌ساز شود.

انتقاد و سرزنش بیش از حد نیز جزء عواملی است که روان­شناسان در علت­‌شناسی خودشیفتگی از آن نام می­‌برند. برخی آسیب‌­های شدید روانی و یا سوءاستفاده­‌های مختلف از کودک نیز می‌­تواند در آینده منجر به بروز این اختلال شود. روان­شناسان معتقدند اختلال شخصیتی خودشیفتگی در فرزندان والدین سرد و بی‌­احساس که کمتر پیش می­آید موفقیت­‌های فرزند خود را تحسین و ستایش کنند فراوان­‌تر است.

میخوای بدونی علت ترس و فوبیا چی هست !دنبال راه درمان میگردی!

خودپرستی و خودپسندی

خودپرستی (Egotism) یک اختلال روان­شناسی است. فرد خودپرست، خود و خواسته‌­های خود را بر دیگران ترجیح می‌­دهد. خودپرستی و خودشیفتگی با هم ارتباط نزدیکی دارند. در هر دو حالت، فرد نسبت به خود عشق افراطی دارد و در قابلیت­‌ها و توانایی­‌های فردی خود اغراق می­‌کند. هر دو دچار یک خود برتربینی خیالی هستند. وقتی خصوصیات خودپرستانه در فرد زیاد شود، او به خواسته­‌های جمعی اهمیتی نداده و از دیگران سوءاستفاده می­‌کند.

خودپسندی یعنی انسان به دلیل اعمال، کمال، مال و ثروت، زیبایی ظاهری، منصب و مقام و … خود را بزرگ بشمارد. انسان خودپسند تصور می­‌کند خصوصیات و قابلیت‌­های مهمی دارد در حالیکه ممکن است این موضوع، توهمی بیش نباشد. در واقع ممکن است خودپسندی با خودشیفتگی در برخی مواقع متفاوت باشد. افراد خودپسند ممکن است خودشیفته نیز باشند و این اختلال روانی در اثر مواردی که پیش­تر ذکر کردیم در آنها به وجود آمده‌باشد. ولی گاهی نیز ممکن است فرد پس از رسیدن به جایگاه و مقام و یا پول و ثروت دچار این حالت شود که در این حالت خودپسندی با اختلال خودشیفتگی متفاوت است.

در ادیان الهی از خودپرستی و خودپسندی به عنوان خصوصیات شیطانی نام برده‌شده و به شدت از آنها انتقاد شده‌است.

میخوای شومیز تابستونه و خوش رنگ برای دورهمی‌‎های تابستونت داشته باشی!برای خرید شومیز ارزان به فروشگاه پوشاک اینفینیتی سر بزن!

کلام آخر

در این مبحث دربارۀ افراد خودشیفته، علت­شناسی اختلال خودشیفتگی، خصایص بالینی این افراد و تشخیص شخصیت خودشیفته صحبت کردیم. یادتان باشد این اختلال در حالت افراطی تبدیل به یک بیماری روانی می‌­شود که باید توسط پزشک درمان شود. البته چون این افراد تصور نمی‌­کنند ایراد از خودشان است، درمان آنها مشکل می‌­شود.

علاوه بر این ممکن است این اختلال در حالت افراطی، عوارض و بیماری­‌های دیگری نیز در فرد مبتلا به وجود بیاورد. برای مثال افسردگی و اضطراب، تفکرات خودکشی، استفاده از مواد مخدر و یا الکل از جمله عوارض این بیماری هستند.

درمان این اختلال شامل گفتگودرمانی و یا روان­درمانی می­باشد. البته در شرایط حاد ممکن است پزشک از دارو نیز استفاده کند. گفتگودرمانی به این افراد کمک می­‌کند نقاط قوت و ضعف خودشان را بشناسند و تبدیل به فردی انتقادپذیر شوند.

برای خرید شلوار مناسب فصل گرم کلیک کن!