بولیمیا یا پرخوری عصبی یک بیماری روانی و اختلال خوردن است که میتواند عواقب شدیدی برای زندگی فرد داشته باشد. برای کسانی که با این اختلال دست و پنجه نرم می‌کنند، غلبه بر مشکلات پیچیده این اختلال و همچنین، مقابله با برداشت‌های نادرست و انگ‌های مرتبط با آن میتواند فوق‌العاده دشوار باشد. تقریباً 1 درصد از افراد مبتلا به پرخوری عصبی با مشکلات جدی مواجه می‌شوند. افزایش آگاهی درباره علائم، علل و درمان‌های این عارضه، میتواند کمک زیادی به پیشگیری و درمان زودرس کند.
معنی بولیمیا یا پرخوری عصبی
اصطلاح بولیمیا (bulimia) یا پرخوری عصبی (bulimia nervosa) به یک اختلال خوردن اشاره دارد. این عارضه با دوره‌هایی از پرخوری مشخص می‌شود که به‌دنبال آن رفتارهای جبران کننده‌ای مانند استفراغ اجباری، نخوردن غذا برای مدت طولانی (روزه داری) یا ورزش بیش از حد است. پرخوری عصبی اغلب با رژیم غذایی سخت و نادرست شروع می‌شود. محرومیت از غذا و تغذیه ناکافی ناشی از آن میتواند واکنش گرسنگی را تحریک کند؛ یعنی یک میل شدید به خوردن. برای برخی، میل به خوردن غیرقابل کنترل است، که منجر به پرخوری قابل توجهی در هر نوع غذای موجود و به دنبال آن رفتارهای جبرانی می‌شود. تکرار این رفتار، منجر به یک چرخه پرخوری، پاکسازی و ورزش می‌شود که در طول زمان بدتر شده و به‌یک وسواس تبدیل می‌گردد. افراد مبتلا به بولیمیا یا پرخوری عصبی، مقادیر زیادی غذا را در مدت زمان نسبتاً کوتاه مصرف می‌کنند (دوره پرخوری). در طول این دوره‌های پرخوری، فرد احساس می‌کند که کنترلی بر مقدار غذایی که مصرف می‌کند یا توانایی ترک خوردن را ندارند. سپس سعی می‌کند با استفاده از انواع رفتارهای جبرانی، این دریافتی غذا را جبران کند. علاوه بر چرخه پرخوری و جبران، فرد مبتلا به‌این عارضه ممکن است رفتارهایی برای پنهان کردن غذا خوردن و رفتارهای جبرانی خود داشته باشد. این بدان معنی است که این بیماری میتواند برای مدت طولانی تشخیص داده نشود و درمان نشود.
رفتار های جبرانی
رفتارهای جبرانی میتواند شامل موارد زیر باشد:
- استفراغ اجباری
- استفاده از ملین‌ها و دیورتیک‌ها
- روزه داری
- ورزش بیش از حد
- استفاده نامناسب از داروها برای کنترل وزن بدن
رفتارهای جبرانی یک انتخاب سبک زندگی نیست، بلکه نشانه یک مشکل پیچیده سلامت روان است. فرد مبتلا به پرخوری عصبی میتواند چاق و یا حتی لاغر باشد. به عبارت دیگر، این تصور رایج که افراد دچار این عارضه چاق هستند کاملا غلط است. آنها ممکن است وزن کاملا نرمال داشته باشند. چرخه پرخوری و انجام رفتارهای جبرانی منجر به احساس شدید شرم، گناه و انزجار می‌شود. این رفتارها می‌توانند اجباری و وسواسی شوند.
شومیز و تونیک با مناسب‌ترین قیمت را از دست ندهید!!
علائم پرخوری عصبی
بهترین راه برای مبارزه با پرخوری عصبی و افزایش احتمال بهبودی، مداخله زود هنگام است. این مداخله با تشخیص سریع امکان‌پذیر می‌شود که برای آن لازم است از علائم و نشانه‌های پرخوری عصبی آگاهی داشته باشید.
علائم فیزیکی
پرخوری عصبی یک اختلال شدید فیزیکی است که منجر به تغییرات ظاهری در بدن می‌شود. این تغییرات شامل موارد زیر هستند:
- نوسانات وزن
- گلو درد یا التهاب مزمن در گلو
- غدد بزاقی متورم در اطراف گردن و فک
- مینای دندان فرسوده، زردی دندان و حساسیت دندان به دلیل قرار گرفتن مکرر در معرض اسید معده
- اختلال رفلاکس اسید و سایر مشکلات گوارشی
- مشکلات روده ناشی از سوء مصرف ملین
- کم آبی شدید به‌دلیل از دست دادن مایعات ناشی از اسهال و استفراغ ارادی
- عدم تعادل الکترولیت
- زخم‌های روی بند انگشتان یا دست‌ها ناشی از استفراغ اجباری (نشانه راسل)
- گونه‌های پف کرده
- چشم‌های قرمز روشن، ترکیدن رگ‌های خونی در چشم‌ها به‌دلیل استفراغ یا زور زدن برای استفراغ
- بوی استفراغ
علائم هشداردهنده رفتاری
علائم هشدار دهنده رفتاری پرخوری عصبی به آسانی قابل شناسایی نیستند. با این حال، هنوز هم می‌توان تغییرات رفتاری را که میتواند نشان دهنده یک مشکل باشد، شناسایی کرد؛ به عنوان مثال:
- درگیر شدن در اپیزودهای پرخوری
- ناراحتی از شکل بدن، وزن، اندازه و یا تصویر منفی از بدن
- ابراز شرم یا احساس گناه در هنگام غذا خوردن
- رفتن مکرر به دستشویی در حین یا بلافاصله بعد از غذا
- افزایش تحریک پذیری
- افزایش افسردگی و افکار خودکشی یا رفتارهای خودآزاری
- کناره گیری از خانواده و دوستان، به ویژه در موقعیت‌های مرتبط با غذا
- خرید و احتکار دیورتیک‌ها و ملین‌ها
- مخفی کردن غذا
دلایل پرخوری عصبی چیست؟
مانند بسیاری از بیماری‌های روانی و اختلالات خوردن، هیچ دلیل خاص مشخصی برای پرخوری عصبی وجود ندارد. عوامل متعدد مرتبط با ساختار ژنتیکی، تربیت خانوادگی و اجتماعی و سابقه روانشناختی فرد میتواند منجر به رفتارهای مرتبط با پرخوری عصبی شود. برخی از این دلایل به شرح زیر هستند.
عوامل بیولوژیکی
چند عامل ژنتیکی و بیولوژیکی وجود دارد که با ایجاد بولیمیا یا پرخوری عصبی مرتبط هستند، از جمله موارد زیر:
- سابقه خانوادگی اختلالات خوردن، پرخوری عصبی
- سابقه خانوادگی بیماری روانی یا مصرف مواد
- استعداد تکانشگری و مشکلات کنترل تکانه
- استعداد پرخوری
- حساسیت به سیستم پاداش، به ویژه سیستم پاداش غذا
از جدیدترین مدل مانتو و کت اینفینیتی دیدن کنید!
عوامل روانشناختی
بولیمیا یا پرخوری عصبی با آسیب شناسی رفتاری زیر در ارتباط است:
- مشکلات روانی قبلی
- تمایل به تکانشگری
- ترمای روانی
- تصویر منفی از خود یا از بدن خود
- اختلال در تنظیم هیجان و توانایی‌های تحمل پریشانی
- عزت نفس ضعیف
- درگیرشدن در یک شغل یا سرگرمی متمرکز بر ظاهر فیزیکی
عوامل غذایی
ایجاد بولیمیا یا پرخوری عصبی ارتباط نزدیکی با سابقه رژیم غذایی و یا مشارکت در سایت‌ها یا برنامه‌های مرتبط دارد. برخی از این عوامل رژیمی به‌شرح زیر هستند:
- هرگونه سابقه رژیم‌ها (بالاخص رژیم‌های سخت و محدودکننده)
- مشارکت در چالش‌ها یا مشاهده مکرر صفحات اینستاگرام افراد با رژیم‌های محدودکننده غیر عادی
- هرگونه سابقه درگیرشدن در چرخه‌های محدود کننده دریافت و سپس پرخوری
- ارزش گذاری بیش از حد زیبایی اروپا محور
درمان پرخوری عصبی
روش‌های مختلفی برای درمان بولیمیا یا پرخوری عصبی توصیه می‌شود که اثربخشی تعدادی از آنها ثابت شده است. یکی از این متدها، «درمان رفتاری شناختی» یا CBT است که بر باورهای محدود کننده و غیرمفیدی که ممکن است به‌رفتارهای بولیمیک دامن بزند تمرکز می‌کند. در این روش، درمان‌گر به فرد کمک می‌کند تا باورهای غلط را با باورهای صحیحی که درمان را در پی دارد جایگزین نماید. درمان مبتنی بر خانواده نیز، به‌ویژه در درمان اختلالات خوردن نوجوانان مفید است. علاوه بر این، بسیاری از افراد مبتلا به بولیمیا یا پرخوری عصبی با اختلالات همزمانی دست و پنجه نرم می‌کنند که ممکن است رفتارهای مربوط به پرخوری عصبی را تداوم بخشد. به طور کلی، می‌توان گفت که درمان بولیمیا یا پرخوری عصبی یک درمان یک وجهی نیست و معمولا برای انجام آن لازم است چند تخصص به‌شکل همزمان با هم کار کنند.
سخن آخر
درست است که رفتارها و پیامدهای بالقوه بولیمیا یا پرخوری عصبی ترسناک هستند، با این حال، فراموش نکنید که این اختلال قابل درمان است. با این حال، این درمان ممکن است طول بکشد و با فراز و نشیب‌هایی همراه باشد.
سلام مرسی از مطالب مفید و کاربردی تون.
امکانش هست بیشتر راجب درمان پرخوری عصبی صحبت کنید.